I. TĂNG CƯỜNG PHỔ BIẾN NGHỊ ĐỊNH SỐ 110/2025/NĐ-CP VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU PHÒNG, CHỐNG BẠO LỰC GIA ĐÌNH ĐẾN TOÀN THỂ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC VÀ NGƯỜI LAO ĐỘNG TRONG CƠ QUAN, ĐƠN VỊ
- Trong vai trò là ngành chăm sóc sức khỏe nhân dân, ngành y tế không chỉ góp phần nâng cao chất lượng sống về thể chất mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và hỗ trợ nạn nhân của bạo lực gia đình. Thực tế cho thấy, rất nhiều trường hợp nạn nhân bạo lực gia đình phải tìm đến các cơ sở y tế để điều trị tổn thương thể chất và tinh thần. Do đó, cán bộ y tế là những người có vị trí đặc biệt trong việc phát hiện sớm, tư vấn, hỗ trợ và can thiệp kịp thời các vụ việc.
- Trước yêu cầu cấp bách trong việc hiện đại hóa và phối hợp liên ngành để phòng, chống bạo lực gia đình hiệu quả, ngày 21/5/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 110/2025/NĐ-CP quy định về Cơ sở dữ liệu về phòng, chống bạo lực gia đình. Đây là một bước tiến mới trong việc ứng dụng công nghệ thông tin nhằm tăng cường kết nối, đồng bộ hóa dữ liệu giữa các ngành liên quan, trong đó có ngành y tế.
- Việc tuyên truyền và phổ biến Nghị định này đến toàn thể cán bộ, viên chức, người lao động trong bệnh viện là nhiệm vụ quan trọng, nhằm nâng cao ý thức, kỹ năng và tinh thần trách nhiệm của đội ngũ y tế trong công tác hỗ trợ và bảo vệ nạn nhân bị bạo lực gia đình.
II. Những nội dung cơ bản của Nghị định số 110/2025/NĐ-CP
1. Mục đích và ý nghĩa
- Nghị định quy định việc xây dựng, quản lý, khai thác và sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình nhằm:
+ Tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực phòng, chống bạo lực gia đình;
+ Hỗ trợ các cơ quan chức năng theo dõi, giám sát, phối hợp xử lý vụ việc;
+ Cung cấp thông tin phục vụ công tác thống kê, nghiên cứu, hoạch định chính sách;
+ Bảo vệ quyền lợi, sức khỏe và an toàn cho nạn nhân.
2. Nội dung dữ liệu và đối tượng cập nhật
- Cơ sở dữ liệu bao gồm các loại thông tin như:
+ Thông tin cá nhân của nạn nhân và người có hành vi bạo lực;
+ Loại hình và mức độ bạo lực;
+ Tình trạng chấn thương, can thiệp y tế;
+ Thông tin xử lý vụ việc và các biện pháp hỗ trợ;
+ Danh sách cán bộ y tế, tư vấn viên, cơ sở bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nạn nhân.
- Đặc biệt, ngành y tế được yêu cầu cập nhật dữ liệu chấn thương do bạo lực gia đình, hồ sơ y tế liên quan, báo cáo ca nghi ngờ có dấu hiệu bạo lực, và tham gia vào chu trình hỗ trợ liên ngành.
3. Nguyên tắc sử dụng và bảo mật dữ liệu
- Cơ sở dữ liệu được vận hành theo các nguyên tắc:
+ Bảo mật thông tin cá nhân tuyệt đối, đảm bảo an toàn cho nạn nhân;
+ Thông tin được cung cấp và khai thác theo quy trình, thẩm quyền;
+ Đảm bảo tính chính xác, đầy đủ, kịp thời trong xử lý dữ liệu.
III. Vai trò và trách nhiệm của bệnh viện, cán bộ y tế trong thực hiện Nghị định
1. Phát hiện sớm, ghi nhận và báo cáo vụ việc
- Là tuyến đầu tiếp xúc trực tiếp với nạn nhân, các bệnh viện có trách nhiệm:
+ Tiếp nhận, thăm khám và điều trị nạn nhân bị bạo lực gia đình;
+ Ghi nhận đầy đủ tình trạng chấn thương nghi do bạo lực;
+ Báo cáo vụ việc lên hệ thống cơ sở dữ liệu theo quy định, phối hợp với các đơn vị chức năng (công an, tư pháp, hội phụ nữ, UBND phường/xã...);
+ Cung cấp thông tin để cập nhật hồ sơ điện tử, phục vụ theo dõi, can thiệp và hỗ trợ.
2. Bảo vệ quyền lợi nạn nhân
- Cán bộ y tế không chỉ chữa trị về thể chất mà còn cần:
+ Bảo đảm quyền được tôn trọng, bảo mật thông tin và an toàn của nạn nhân;
+ Thực hiện tư vấn tâm lý sơ bộ, giới thiệu các dịch vụ bảo vệ, nơi trú ẩn, hỗ trợ pháp lý;
+ Phối hợp liên ngành, đặc biệt với công an và UBND địa phương, trong những vụ việc nghiêm trọng.
3. Đào tạo, nâng cao kỹ năng cho cán bộ y tế
- Bệnh viện cần tổ chức các lớp tập huấn, cập nhật kiến thức về:
+ Nhận diện dấu hiệu bạo lực gia đình;
+ Giao tiếp với nạn nhân một cách nhân văn, chuẩn mực;
+ Sử dụng phần mềm quản lý dữ liệu về phòng, chống bạo lực gia đình;
+ Quy trình phối hợp liên ngành trong xử lý vụ việc.
4. Tuyên truyền trong cơ sở y tế và cộng đồng
- Cùng với việc xử lý vụ việc, bệnh viện và đội ngũ cán bộ y tế cần tích cực tuyên truyền về:
+ Tác hại của bạo lực gia đình;
+ Quyền được bảo vệ, được tư vấn, được chăm sóc của nạn nhân;
+ Các quy định pháp luật mới như Luật Phòng, chống bạo lực gia đình sửa đổi, Nghị định 110;
+ Khuyến khích cộng đồng lên tiếng, tố giác hành vi bạo lực.
IV. Kết luận
- Nghị định số 110/2025/NĐ-CP là công cụ quan trọng nhằm hiện đại hóa công tác phòng, chống bạo lực gia đình theo hướng liên ngành, số hóa và lấy nạn nhân làm trung tâm. Ngành y tế, với vai trò then chốt, cần chủ động đi đầu trong việc thực hiện nghiêm túc các quy định tại Nghị định, đặc biệt là trong công tác báo cáo dữ liệu, bảo vệ nạn nhân, và phối hợp can thiệp.
- Mỗi cán bộ y tế – từ bác sĩ, điều dưỡng đến cán bộ hành chính – đều cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình không chỉ trong công tác chuyên môn mà còn trong bảo vệ con người khỏi những tổn thương tinh thần, xã hội. Thực hiện tốt Nghị định 110 chính là cách thiết thực để đội ngũ y tế góp phần xây dựng một xã hội an toàn, nhân ái và không bạo lực.
- Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp: "Không bạo lực trong gia đình – không im lặng trong ngành y tế", vì một xã hội khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần.
Tài liệu tuyên truyền đính kèm: Nghị định số 110/2025/NĐ-CP ngày 21/5/2025 của Chính phủ